Bireylerde baş ve boyun bölgesinde ortaya çıkan şişliklerin pek çok nedeni olabilir.
Zira baş boyun bölgesinde dişler, lisan, sinüsler, bademcikler, farinks, larinks, tükrük bezleri, tiroid bezi, gırtlak, yemek borusu üzere pek çok organ yer almakta ve pozisyon prestiji ile birbirleri ile de yakın alaka halindedirler. Ayrıyeten hastanın yaş kümesine nazaran de baş boyun bölgesi şişliklerine sebep olan faktörler değişebilmektedir; çocuk ve genç erişkinlerde en sık iltihabi ve doğumsal nedenler (doğumsal kistler gibi) ön plana çıkarken, erişkin ve yaşlılarda tümöral oluşumlar daha sık görülebilmektedir.
Tiroid kanseri iyottan yoksul beslenme nedeniyle görülür. Tıpkı vakitte baş ve boyun bölgesinin radyasyona maruz kalması, sigara tüketimi, genetik yatkınlık da tiroid kanseri görülme riskini arttırır.
Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi Tıbbi Onkoloji kısmından, Doç. Dr. Suna Çokmert ‘ele gelen nodüller ve tiroid kanseri’ hakkında konuştu.
Baş Ve Boyun Bölgesinde Ortaya Çıkan Şişliklerin Nedeni Kanser Olabilir!Genel olarak boyun bölgesinde görülen bu şişliklerin en sık nedeni enfeksiyonlardır. Bakteriyel, viral ya da mantar enfeksiyonları, boyun bölgesine direk yerleşerek şişlik ortaya çıkarabilecekleri üzere, sinüs, diş, ağız yahut bademcik üzere baş ve boğaz bölgesinde yerleşip hastalık yaptıktan sonra buna tepki olarak boyun lenf bezlerinin şişmesine dolaylı olarak boyun şişliğine sebep oluşturabilirler.
Kansere Değil, Yaşama Odaklanın
Bunlar genelde ağrılı olup, süratli büyüme göstermiş ve sayıca birden fazla olabilirler. Geçirilmekte olan yahut geçirilmiş bir enfeksiyona bağlı lenf bezi şişlikleri hastalığın antibiyotik ile tedavisi ile 2-6 hafta içinde gerileyecektir. Tedaviye karşın büyüyen yahut enfeksiyon varlığı olmadan ortaya çıkan şişliklerde, süratli büyüme gösteren ve sayıca giderek artış gösteren kitlelerde, üzerinde kızarıklık yahut mor renk değişikliği olan sert ve ağrılı şişliklerde tabibe başvurmak gereklidir.
Baş boyun bölgesinde ki lenf bezleri şayet makûs huylu bir tümörün bu bölgeye yayılmasına bağlı olarak büyümüşse ya da kitlenin kendisi bu bölgedeki dokuların makûs huylu hastalıklarına bağlı ise kitle sıklıkla sert, yapışık biçimde olabilir. Lenfoma olarak isimlendirilen lenf bezi kanserlerinde lastik kıvamında olup gece terlemesi, kilo kaybı üzere şikayetlerle bir arada olabilir. Bazen de öteki organlara ilişkin tümöral durumlarda (akciğer kanseri, mide kanseri, pankreas kanseri, over kanseri gibi) tümörün lenfatik zincir boyunca yayılımı ile boyun bölgesinde şişlikler ortaya çıkabilmektedir. Bu durumda da ses kısıklığı, tükürükten kan gelmesi, yutma zorluğu, kilo kaybı, iştahsızlık üzere şikayetler eşlik edebilir.
Baş Ve Boyun Bölgesinde Ortaya Çıkan Şişliklerin Nedeni Kanser Olabilir!Tiroid bezine ilişkin enfeksiyon ve tümöral durumlar da uzunluğunda şişliğe neden olabilirler. Yaygın olarak guatr bezi olarak da bilinen tiroid bezi, boyun alt bölgesinde en sık şişlik sebeplerinden biridir. Tiroid dokusunda nodül biçiminde büyüme olabileceği üzere genel tiroid dokusu büyüklüğü de oluşabilir. Tiroid şişliklerinin başkalarından farkı yutkunmakla hareketli olmalarıdır. Tiroid nodülleri çoklukla uygun huylu olmakla birlikte %5-10 oranında berbat huylu olma talihleri vardır. Azda olsa tiroid bezinin tiroidit denen enflamatuar hastalıkları da uzunluğunda ağrılı şişliklere neden olur. Tiroid kanseri; tiroid bezinde bulunan hücrelerin denetimsiz bir biçimde çoğalması sonucu gelişen ve tedavi başarısı yüksek bir kanser cinsidir. Uzunluğunda kitle ya da tiroid nodülü şeklinde kendini göstermektedir. Tiroid kanseri iyottan yoksul beslenme nedeniyle görülmektedir. Tıpkı vakitte baş ve boyun bölgesinin radyasyona maruz kalması, sigara tüketimi, genetik yatkınlık da tiroid kanseri görülme riskini arttırmaktadır.
Tanıda Neler Yapılmalıdır?
Hastadan alınacak ayrıntılı hikaye, birden fazla sefer tabibi şişliğin kaynağına yönlendirecektir. Ayrıntılı kulak-burun-boğaz muayenesi yanı sıra bu bölgeye endoskopik muayene ve radyolojik tetkiklerin yapılması da gerekebilecektir. Tiroid patolojilerine yönelik olarak tiroid işlev testleri, kan sayımı, ultrasound, tiroid sintigrafisi yapılmalıdır. Bunlar yapıldıktan sonra elle palpe edilen yahut radyolojik olarak yeri belirlenen kitleden kesim almak ya da ideali kitlenin tamamının çıkarılması sonrasında patoloji kısmı tarafından incelenmesi ile mevcut patolojinin ismi konularak tedavi sürecine geçilebilecektir.
Tedavi Seçenekleri Nelerdir?
Tedavi sıklıkla kitlenin nereden kaynaklandığına nazaran belirlenir. Şayet enfeksiyonlara bağlı bir lenf bezi büyümesi varsa 2 haftalık antibiyotik kullanımı sonrası ağrı resen azalır, lenf nodu boyutları küçülmeye başlar ve bunun büsbütün kaybolması 2-3 hafta sürebilir. Sık sık enfeksiyon geçirenlerde ve çocukluk çağında şişen lenf bezinin boyutunun küçülmesi uzun vakit alabilir. Tüberküloz üzere dirençli enfeksiyona bağlı lenf bezi büyümelerinin tedavisi daha uzun vadeli ve spesifik tedavileri gerektirir. Şayet kelam konusu kitle, doğumsal kistik bir kitle ise tedavisi sıklıkla cerrahi olarak kitlenin çıkarılmasıdır. Yapılan incelemeler sonucunda lenf bezi büyümesinin baş boyun bölgesi yerleşimli makus huylu bir tümör kaynaklı olduğu tespit edilmiş ise bu bölgeyi ve uzunluğundaki öteki lenf bezlerinin de çıkarılmasını içerecek bir cerrahi tedavi gerekebilir. Ek olarak hastanın radyoterapi-kemoterapi alması gerekebilir. Yeniden şayet lenf bezlerindeki büyüme lenf bezlerini tutan sistemik bir hastalığa bağlı ise tedavi emeliyle hasta onkoloji kliniklerine yönlendirilebilir.
Tiroid kanserlerinde en etkili tedavi yöntemi cerrahidir; tiroid bezinin tamamı cerrahi formüller ile çıkarılmaktadır. Eğer tiroid bezi çevresindeki lenf bezlerinde kanser yayılımı varsa bunlarında lenf diseksiyonu dediğimiz ameliyatla çıkartılması gerekmektedir. Ameliyattan sonra büyük tümör, tiroid dışı yayılım veya lenf bezlerine yayılım varsa halk arasında atom tedavisi olarak bilinen radyoaktif iyot tedavisi de uygulanmalıdır. (BSHA-Bilim Ve Sıhhat Haber Ajansı)
Bilim ve Sıhhat Haber Ajansı