Diş Hekimlerinin sorunları Hekimsen Kamu Diş Hekimlerinin Güncel Sorunları ve Çözüm Önerleri Çalıştayında masaya yatırıldı.
Çalıştayda üzerinde durulan ve fikir birliği sağlanan Kamu Diş Hekimliğinde karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri tartışıldı. İşte o başlıklar
Dünya Sağlık Örgütüne göre ağız-diş hastalıkları önlenebilir hastalıklardır. Öncelikli yaş grubuna (0-18 yaş) yapılacak koruyucu tedavilerle ağız-diş hastalıkları ortaya çıkmadan önlenebilecek veya basit tedavilerle ağız-diş sağlığı ve dolayısı ile genel sağlık korunmuş olacaktır. Sağlıklı nesillerin yetişmesiyle tedavi ve protez ihtiyacı azalması sonucu ciddi anlamda kaynak tasarrufu sağlanacaktır. Özellikle 0-18 yaş grubuna yönelik yapılacak düzenli kontroller ve ağız diş sağlığı eğitimi ile hastalıkların ortaya çıkması önlenecek ve zamanında yapılan basit müdahaleler ile eğitim gününden kayıplar önlenecektir. Aile diş hekimliğinin koruyucu diş hekimliği boyutunda uygulanması bu ve benzeri sebeplerle olumludur. Aile diş hekimliği gönüllülük esasına göre uygulanmalıdır. Koruyucu diş hekimliği uygulamaları için kamu diş hekimleri yetersiz kalacağından, özelden hizmet satın alınarak bu eksik giderilebilir. Öte yandan aile diş hekimliğinde daha geniş yelpazede girişimsel işlemlerin yapılması halinde; tamamı ithal olan diş hekimliği malzemelerinin döviz kuru üzerinden değişken fiyatları uzun vadede aile diş hekimliğinin bütçesinde sıkıntı yaratabilir ve girişimsel diş hekimliği uygulamalarının süresinin uzunluğu ve talebin yoğunluğu şiddete davet çıkarabilir. Aile diş hekimliği popülist politikalar güdülmeden, bilimsel mesnette, yıllar içinde aile hekimliğinde karşılaşılan handikaplar göz önüne alınarak, yapılacak işlemler ve yaş sınırı dikkatli belirlenerek ve ilgili makamların, sivil toplum kuruluşlarının, meslek örgütlerinin bir araya getirildiği çalıştaylar düzenlenerek uygulamaya geçirilmelidir.
Diş Hekimleri Teşvik Ödemesi
2- İdeal olan sağlıkta performans sisteminin tamamiyle kaldırılması, hekimlere tek kalemde ve yoksulluk sınırının üzerinde bir maaş getirilmesidir. Hekimsen olarak hekim maaşları için en düşük talebimiz “altı asgari ücrettir”. Yeni ek ödeme yönetmeliği ile getirilen Teşvik adı altındaki ödüllendirme sistemi maaşın en fazla %20 si düzeyinde olması kabul edilebilirdir. Maaşlardaki iyileştirme ek ödemelerle değil özel hizmet tazminatı artırılarak yapılmalıdır. Belirlenen tek kalem maaşla ilgili düzenlemeler yönetmelik ve yönergelerle değil kanunla garanti altına alınmalıdır. Maaşlar, taban ve teşvik ödemeleri her ayın 15 inde yatırılmalıdır. 12 ağustos 2022 tarihli Ek Ödeme Yönetmeliğinde sabit ödemeler ve taban ödemelerin birleşiminden oluşan temel ek ödemenin hekimin kazancından mahsuplaşılmadan, merkezi bütçeden karşılanması ve her girişimsel işlem puanının teşvik sisteminde karşılık bulması yıllardır beklenen olumlu gelişmelerdir. Diğer olumlu bir gelişme 2008 öncesi ve sonrası emekli sandığı başlangıçlı emekli maaşları arasındaki farkın azaltılmasıdır, ancak beklenen bu farkın tamamen kaldırılmasıdır.
Diş Hekimliği Taban Ödeme
Taban ödeme ve HAKUK katsayıları sahanın gerçeklerinden ve bilimsellikten uzak şekilde belirlenmiştir. Şu anki uygulamada Diş Hekimleri ile Uzman Diş Hekimlerinin maaşları arasındaki farkın oranı %15 dir. Uzman Diş hekimleri ve Diş hekimlerinin Taban ödeme ve Hakuk katsayıları arasındaki fark da % 15’den fazla olmamalıdır. Bu duruma uygun olan diş hekimleri için taban ödeme katsayısı 3.90 hakuk katsayısı 1.3 dür. Talep edilen bu durum kesinlikle uzman diş hekimlerinin 4,5 olan taban ödeme ve 1.5 olan hakuk katsayılarında bir kayıp olmadan sağlanmalıdır. Maaş düzenlemelerinin kanunla yönetmelik ve yönergelerle düzenlenmesi uzun vadede hesap sorulamayacak keyfi uygulamalarla sonuçlanabilir. Ülke çapında tüm hastane gelirlerinin merkezi bütçeye alınması ve dağıtım oranının, hizmeti üretene sorulmadan tek söz sahibi olarak merkezi irade tarafından belirlenmesi uzun vadede dağıtım miktarlarında denetimsizlik sonucuna yol açacaktır.12.08.2022 tarihinde yürürlüğe giren ek ödeme yönetmeliğinin uygulandığı temmuz ve ağustos aylarında ortaya çıkan sağlık kuruluşlarının döner sermaye dağıtım oranlarındaki açıklanamayan değişkenlikler, eşit işe yapılan farklı ödemeler uzun vadede sistemin denetime kapalı yapısının hekimler aleyhine işletileceğinin habercisidir
Diş Hekimliği Teşvik Ödemesi Çarpanları
Teşvik ödemesinin belirlenmesinde kullanılan çarpanlar, bireysel hedef katsayısı, hizmet etkinlik katsayısı, hizmet verimlilik katsayısı, kurum hedef katsayısı gibi faktörlerin kapsamının belirsizliğini koruması ve hekimin ürettiği emeğin bir takım subjektif faktörler bahane edilerek kesilmesi kabul edilemez. Hekimlerin teşvik ek ödemesinde, hizmet verimlilik ve etkinlik katsayısı çarpanlarında izinli olunan günlerin, eksik gün sayılarak hesaplanması, hesaplaması yasal hak olan yıllık izin kullanmanın tabiatına aykırı şekilde, düşük verimlilik olarak değerlendirilmektedir. Taban ödemelerinde 12 günden fazla izin ve 7 günü geçen hakem hastane ve heyet raporu ile verilmeyen raporlarda, doğum izninde ve mehil müddetinde kesinti yapılması kabul edilemezdir. Bu şekilde hekimlerin kıdeme göre 20-30 gün olan yasal yıllık izin hakkını kullanarak dinlenmeleri ve ailelerine vakit ayırmaları engellenmektedir. Disiplin cezalarında, taban ödemede kesinti yapılması “tek suça tek ceza ilkesi” ile çelişmektedir. Bu uygulama, idari makamlarca mobbing unsuru olarak ve hekimlerin sendikal faaliyetlerinin önüne geçme amaçlı kullanılmaya zemin hazırlayabilir.
Diş Hekimlerine Kaliteli Sarf Malzeme Temini Sağlanmalı
Diş hekimliği mesleği havalandırma, gürültü kontrolü ve hasta mahremiyeti gibi sebeplerle tek kişilik odalarda, güncel teknolojiye sahip ünit ve radyografik ekipman ile, eğitimli yardımcı sağlık personeli eşliğinde dört el kuralına uygun icra edilmelidir. Diş hekimliğinin olmazsa olmazı olan kaliteli sarf malzeme temini sağlanmalıdır. Sarf malzeme kalitesinin yüksek olması, devletin tekrarlanan tedavilerden göreceği maddi kaybın, hasta yığılımın ve hekimin emek kaybının önüne geçmede önemlidir. Sağlık kuruluşlarının malzeme temin komisyonlarındaki diş hekimi sayısı artırılmalı, gerekli hallerde sarf malzeme için doğrudan temin yolu açık olmalıdır.
Diş Tedavilerinden MHRS Sayıları Düşürülmeli
Kamu hastanelerine diş tedavisi sebepli başvuran hasta profilinin yüksek oranının oral hijyen alışkanlığının zayıf ve diş hekimine başvurma oranın düşük olması sebebiyle tedavi ihtiyaçları genellikle komplikedir ve tedavi planlaması bile vakit almaktadır. Teşhiste radyografik tetkiklerin zorunlu kullanımı vakit alıcıdır. Mevcut 20 dk mhrs süresi teşhis, tedavi planlaması ve tedavi işlemleri için yetersizdir. Bu 20 dk mhrs süresi arasına ayaktan hastalar, devam eden hastalar, komplikasyon gelişen hastalar, protez provaları alındığında, içinden çıkılamaz bir durum ortaya çıkmaktadır. Mhrs sayıları düşürülmelidir. Ayaktan hastalara triaj yapılarak, mhrs randevusuna yönlendirilmelidir. Hekimler mhrs randevularını kendileri planlamalıdır. Diş hekimliği mesleği, yıllar içinde ağır mesleki hastalıklara yol açtığından yıpranma payı yüksek tutulmalıdır. Yıpranma payının alınabilmesi için şart koşulan 10 yil suresi kaldirilmali, hizmete başladığı tarihten itibaren verilmelidir. Özellikle “pandemi dönemi” dikkate alınarak, geçmişe dönük işletilmeli, 25 yılı dolan diş hekimleri emeklilik hakkına sahip olmalıdır. Diş hekimleri, mesleğin icrası sırasında daha ergonomik koşullarda, her diş hekimine bir yardımcı personel temin edilerek, dinlenme zamanları için uygun ortamlar sağlanarak ve mesleki hastalıklara karşı sık sık taramalar yapılarak korumaya alınmalıdır.
Ağız ve Diş Sağlığı Hastalıkları Önlenebilir
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre ağız-diş hastalıkları önlenebilir hastalıklardır. Ağız ve diş hastalıkları uzun vadede gelişen ve ihmale bağlı oluşan hastalıklar olup Diş hekimliğinde acil tanımında bir hastalık ve tedavi olmadığından sabaha kadar tutulan nöbetler emek kaybıdır ve diş hekimleri için yıpranmaya sebebiyet vermektedir. Ayrıca ertesi gün kullanılan nöbet izninde vatandaşın nöbet tutan hekimin tedavi hizmetinden yoksun kalmasına sebep olmaktadır. Acil nöbetlerine harcanan kaynaklar koruyucu diş hekimliği hizmetlerine aktarılarak halk sağlığına katkı sağlanmalıdır.
Sağlık Kuruluşlarında Güvenlik Artırılmalı
Sağlık kuruluşlarının güvenliğinin havaalanlarındaki gibi iki kademeli olması; İlk kademede güvenliklerin metal dedektörü ve üst araması ile kesici, delici alet ve ateşli silah taşıyan sağlık kuruluşuna sokmaması ya da bu silahları teslim aldıktan sonra sokması, ikinci kademede ise olay olurken müdahil olacak ve devlet memurlarını korumakla görevli olan polis veya jandarmadan oluşan kolluk kuvvetlerinin bulunması sağlanmalıdır. Yeterli sayıdaki güvenlik görevlisi ise katlardaki güvenliği sağlamalıdır. Hastaların bekleme süreleri ve yapılacak işlemler konusundan yeterince bilgi olan yardımcı sağlık personeli görevlendirilmelidir. Sözlü ya da fiziksel şiddet kişilerin, her devlet kurumunda olduğu gibi işleri askıya alınıp kurumdan uzaklaştırılmalı, kişilerin işleri hızlandırılarak ödüllendirilip şiddet teşvik edilmemelidir. Hekim yardımcı personelsiz tedavi yapmaya zorlanmamalıdır. Gece nöbetlerindeki güvenlik zafiyeti kişileri alabilmeleri için triaj alanında işi sadece bu det uygulayan bu giderilmelidir. Hekimlerin yemek alanları, otoparkları ve poliklinik girişleri farklı olmalıdır. Hastane mimarileri buna göre ayarlanmalıdır. Ceza yasasındaki değişiklik ile sağlıkta şiddetin katalog suçlar arasına alınması olumlu bir gelişmedir ancak yetersizdir. Sağlıkta şiddette, adli makamların şiddet uygulayan lehine inisiyatif kullanması ve cezanın uygulanmasının ertelenmesi engellenmelidir. Sağlıkta şiddet olaylarının adli işlemleri, bu konuda ihtisaslaşmış görevlilerce yürütülmelidir.
Protez Laboratuvar Firmalarında Teknik Yeterlilik Sorunu
Protez hizmet alım ihaleleri, piyasadaki protez laboratuvar firmalarının fiyatları altındaki fiyatlarla, firmaların teknik yeterliliği ve eleman sayısı gözetilmeden yapılmaktadır. Verilen memnuniyetini olumsuz etkilemektedir. Hekimliğin temeli olan önce zarar vermemek ilkesine uyarılar sistem üzerinden görüntülenmelidir. Fiyatların düşüklüğü, kendini ispatlamış iyi firmaların ihaleye girmesine engel olmakta ve rekabetin önüne geçmektedir. Bu şekilde yapılan protezler, hastaların mevcut eksikliğini giderilmesi değil, sahip olduğu dişlerin kaybıyla sonuçlanacak bir tehdittir. Hasta aykırıdır. Protez hizmet alım teknik şartnameleri, bilimsel kriterlere uygun yapılmalıdır. Hekime laboratuvar seçme özgürlüğü verecek ve rekabeti sağlayacak şekilde çok sayıda firma ile anlaşılmalıdır. Anlaşılan firma, sağlık kuruluşu ile aynı ilde olmalıdır. Ağız diş teknikerleri ve protez teknisyenleri, kadro ünvanlarına uygun şekilde mesleklerini yapacakları birimlerde çalıştırılmalıdır. Türkiye çapında tüm diş hekimliği hizmeti veren sağlık kuruluşlarının medulla sistemi üzerinden birbirinin işlem kaydını görmesi girişimsel işlemlerin takibi açıdan gereklidir. Geçici görevlendirmeler, idari makamlar tarafından mobbing unsuru olarak kullanılmaktadır. Geçici görevlendirmeler için verilen harcırahlar güncel ekonomik ihtiyaçlardan çok uzaktır. Görevlendirmeler, hekimlerin aile düzenlerini bozmaktadır. Diş hekimliği işlemleri, malzeme ve ekipmanla yakından ilgili olduğu için, hekimlerin görevlendirildikleri yerdeki sisteme uyum sağlamaları zaman almakta ve başladıkları tedavileri yarım kalacağı endişesinden dolayı uzun süreçli tedavilere girişilememesi, hekim ve hasta açısından olumsuz sonuçlar doğurmaktadır.
Diş Hekimleri Kongre İçin Teşvik Edilmeli
İhtiyaç olan birimlere kadro açılıp yeni hekim alımı sağlanarak geçici görevlendirmeler gündemden kaldırılmalıdır. Geçici görevlendirmeler “il içi ve il dışı görevlendirmeler yönetmeliğine” uygun yapılmalıdır. Geçici görevlendirilen hekim, görev süresince ek ödemesini, ek ödeme dağıtımı yüksek olan birimden almalıdır. Görevlendirildiği yerde konaklama ihtiyacı karşılanmalıdır. Popülist politikalarla, kontrolsüz şekilde diş hekimliği fakültelerinin açılması, kalitesiz eğitime yol açmakta ve yeni mezunlar için istihdam sorunu yaratmaktadır. Diş hekimliği mesleği, değişen ve gelişen teknolojiler, üretilen yeni teknikler ve malzemeler sebebiyle dinamik bir meslektir. Bilimsel olarak kendini yenilemek zorunda olan diş hekimleri, meslek içi eğitim görebilecekleri kongreler, seminerler, bilimsel çalışmalar vb. katılımlar konusunda teşvik edilmelidir.
Hastanelerde Sağlıklı, Ücretsiz Yemek Hizmeti Verilmeli
Sağlık Bakanlığı sahayı dikkate almalıdır. Hekimlerden seçilen temsilciler, başhekimlerden ve hastane idarecilerinden bağımsız şekilde toplanıp sahanın talepleri ve çözüm önerilerini almalı ve ilgili birimlere iletebilmelidir. Sağlık Bakanlığınca diğer Devlet Kurumlarında sağlandığı gibi lojman, kreş, servis, kamp, sosyal tesis, hekim evi vb. gibi olanakların sağlanması, artık yoksulluk sınırı altında maaş alan hekimler için zaruri bir ihtiyaç olmuştur. Hastanelerde besleyici, sağlıklı ve ücretsiz yemek hizmeti verilmelidir. Giyim yardımı miktarı günümüz ekonomik koşullarına göre güncellenmelidir. Her sağlık kuruluşunda diş hekimleri için sağlıklı bir ortamı olan hekim dinlenme odaları ve uygun koşullarda nöbet odaları sağlanmalıdır. Vergi dilimi oranları azaltılmalıdır. Diş hekimleri maaşlarına gerçek enflasyon değerlerinden artış yapılarak enflasyon karşısında erimesi engellenmelidir.
ORTODONTİ TEDAVİSİ HER YAŞTA UYGULANABİLİR
Medula Sistemi Girişimsel Kayıtların Kısıtlandırılması Durumu Kaldırılmalı
Diş hekimliği öğrencilerinin sarf malzemeleri devlet tarafından karşılanmalı ve klinikte hasta bakmaya başladıklarından itibaren sigortaları yaptırılmalıdır. 1.Basamakta çalışan hekimlere ortalamadan teşvik ödemesi yapılmalıdır. Kadrosu Adalet bakanlığı, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı gibi Sağlık Bakanlığı dışındaki kamu kurumlarında olan diş hekimleri sadece yoksulluk sınırı altındaki maaşa çalışmaktadır. Merkezi bütçeden karşılanan taban ödeme, diğer kamu kuruluşlarında çalışan diş hekimlerine de tanımlanmalıdır. Diş hekimi istihdam sorunu yaşanan sağlık kuruluşlarında, diş hekimlerine 4924 nolu kanuna bağlı olarak sözleşmeli statüde çalışılabilme hakkı verilmelidir. Medula sisteminde girişimsel işlem kayıtlarının kısıtlandırılması durumu kaldırılmalıdır, multidisipliner girişimsel işlemler aynı anda girilebilmelidir. Örneğin beraber yapılabilecek işlemler olan detartraj ve kuretajla ile birlikte flep, frenektomi, gingivektomi, gingivoplasti gibi işlemlerinde medula sisteminde girilebilmesi sağlanmalıdır. Aksi taktirde yapılan işlemlerin medulla girişi için hasta gereksiz yere çağrılmaktadır.
Protez Hizmeti Alım İhaleleri
Diş hekimlerinden oluşan uzman bir kurul tarafından, Sut fiyatları ve girişimsel işlem puanları belli aralıklarla değerlendirilerek lüzumu görülmesi halinde güncellenmelidir. Tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzmanlığı Sağlık Bakanlığınca tescillenmiş ancak kadro unvanı diş tabibi olan uzman diş tabiplerinin sabit ek ödeme ve teşvik ek ödemeleri 209 sayılı kanunun 5inci maddesinin ikinci fıkrası ve ek ödeme yönetmeliğinin 6ıncı maddesinde açıklanan şekilde uzman katsayısı üzerinden hesaplanmalıdır. Türkiye geneli Adsm ve Adsh’lerinin medula işlem girişleri, mhrs sayıları, ayaktan hasta sayıları, yardımcı personel desteği, klinik fiziksel koşulları, malzeme ihaleleri, protez hizmeti alım ihaleleri, hekim dinlenme odalarının ve nöbet odalarının fiziksel koşulları vb gibi konulardaki farklılıkların standardize edilmelidir
CİMER ve SABİM’e Kanunsuz Şikayetler Geliyor
Hastalar aldıkları sağlık hizmetiyle ilgili yaşadıkları olumsuz deneyimleri ve memnuniyetsizlik oluşturan durumları kurum içinde hasta hakları birimine iletebildikleri gibi Sağlık Bakanlığı (SABİM) ve Cumhurbaşkanlığına (CİMER) bağlı iletişim merkezlerine de bildirebilmektedirler. Başlangıçta hizmetlerin geliştirilmesi, aksamaların tespit edilip giderilmesi için bir fırsat olarak görülen çevrimiçi başvuru yapılabilen bu iletişim merkezleri zaman içinde bu fonksiyonunu kaybetmiş, sağlık sistemine fayda yerine zarar veren yapılar haline dönüşmüştür. Bu elektronik şikayet hatlarına her gün binlerce şikayet ulaşmaktadır. Bu şikayetler içinde sistemden kaynaklı, kurumlardan kaynaklı, personelden kaynaklı haklı şikayetler olsa da alanda gördüğümüz kadarıyla binlerce haksız ve hukuka aykırı şikayet ve iddialar da bulunmaktadır. Bu merkezler gelen tüm başvuruları içerikleriyle ilgili hukuksuzlukları dahi göz önünde bulundurmadan ve hiçbir süzgeçten geçirmeden doğrudan ilgili çalışana iletmektedir. Hekimlerden çoğu kanunsuz olan bu şikayetlere cevap vermeleri beklenerek, bu şikayetlere meşruiyet kazandırılmaktadır.
Hasta Şikayetleri Kuruma İletilmeli
Sağlık Bakanlığı şikayet hattı kapatılmalı hastalar şikayetlerini kurumlara iletmelidirler. Vatandaşlar tarafından Cimer ve kurumlara iletilen şikayetler hekimin savunması istenmeden sistemin açıklarını düzeltmek amacıyla kullanılmalıdır. Hekimlerle ilgili haksız ve gerçek durumu yansıtmayan şikayetler olduğunda bu şikayeti yapanlarla ilgili hekimin talebine gerek kalmadan “yalan beyan ve suç isnadı” iddiasıyla, devlet memuruna karşı işlenen suçlar kategorisinde değerlendirilerek kamu davası açılmalıdır. Pratik işleyişte uzman diş hekimlerinin karşılaştığı sorunlarla ilgili çözüm önerileri aşağıda sıralanmıştır; Uzman diş hekimi muayene puanı tanımlanmalı ve normal muayene puanından yüksek olmalıdır. 12 yaş altı ve 65 yaş üstü hastaların muayene puanının yükseltilmelidir. -Anestezi işlemine puan verilmelidir. Oral hijyen eğitimi puanı yükseltilmelidir.
MRHS Sayıları Çene Cerrahisinde Daha Esnek Tutulmalı
Yeşil alana ve uzman diş hekimine sevk kriterleri belirlenmelidir. Hasta tüm tedavileri bitmeden protez yeşil alanına sevk edilmemelidir. Cerrahi ve periodontolojinin özellikli ve vakit alan ameliyatları için ayrı bir puan belirlenmelidir. Vestibuloplasti, alveoloplasti, implant, sinus lifting gibi işlemler cerrahi ile beraber periodontolojiye de tanımlanmalıdır. Mhrs sayıları, çene cerrahisinin acil hasta potansiyeli göz önünde bulundurularak bu birimde daha esnek tutulmalıdır.
Ortodonti Tedavileri
Ortodontide bir sabit tedavinin 12-36 ay sürmesinden kaynaklanan yeterli performans puanı yapamama durumunun çözümü için; bu süreçte başlangıç, bitiş ve ara kayıtlar olarak 3 kere girilebilen puanların dışında, hastaya her ay yapılan seanslardaki işlemler için de minimum 200 olmak üzere sabit bir puan verilmesi ve girişimsel işlem puanlarının artırılması çözüm önerisidir.
Apeksifikasyon Tedavileri Nedir ?
Apeksifikasyon tedavilerinin yıllar süren çok seanslı bir işlem olduğu dikkate alınarak bu tedavinin ara seansları içinde teşvik edici bir işlem puanı verilmelidir. Oral Diagnoz ve radyoloji uzmanları girişimsel işlem puanlarının karşılığı hiç olmadığı ve ya da çok az puanlandığı için performans ödemesi alamamaktadır. Bu durum bakanlıkça değerlendirilip bir çözüm üretilmelidir.
Mesai Dışı Sağlık Hizmeti Nedir ?
Sağlık tesislerinde mesai dışı sağlık hizmeti sunumuna yönelik usul ve esaslar yönetmeliğinde yer alan; Tabip ve diş tabiplerinin mesai dışı çalışmalarının mesai dışı ek ödemeye esas hesaplanabilmesi için Bakanlıkça belirlenen mesai içi genel tıbbi işlem puanı eşiğini aşmaları gerekir. Mesai dışı ek ödemeye esas mesai içi genel tıbbi işlem puanı eşiği önceki ek ödeme dönemi sağlık tesisi puan ortalamasının %10 fazlasıdır. Mesai dışı çalışmada ilgili personelin mesai dışı ödemeye esas puanı aynı güne ait mesai içi puanını aşamaz maddeleri mesai dışı çalışmayı zorlaştırmaktadır ve Bakanlıkça tekrar değerlendirilmelidir. Sağlık Bakanlığının 12.08.2022 tarihinde çıkardığı ek ödeme yönetmeliğine bağlı olarak YÖK tarafından çıkarılan ek ödeme yönetmeliğinde yönetmeliğin geçerliliğinin 1 Ağustos olarak belirlenmesi 1 aylık mağduriyet oluşturmuştur. Teşvik ödemesinin hesaplaması performans sisteminden farklılaştırılmamıştır. Ödemenin nasıl hesaplanacağı açık uçludur ve üniversitelerin inisiyatifine bırakılmıştır. Bu durumun dağıtılan ek ödemede üniversiteler arası eşitsizliklere yol açacağı da görülmektedir. “Kurumsal katkı puanını (A) alt birim bazında %50’sine kadar artırma veya azaltmaya Üniversite Yönetim Kurulu yetkilidir.” ibaresi ile hem teşvik ödemesinde adaletsizliğe hem de mobbinge kapı açılmıştır. Bu yetkinin sınırları ve gerekleri açıklanmamıştır.
Diş Hekimliğinde İzin Kaç Gün ?
YÖK başkanının mahsuplaşma olmayacak açıklamasına rağmen ilgili yönetmelikte sabit ödemelerin temel ödemeden mahsuplaştırılacağı maddesi bulunmaktadır. Bu çelişkiye acilen açıklık getirilmelidir. Sağlık Bakanlığı ek ödeme yönetmeliğindeki yanlışa aynen düşülerek taban ödemelerinde 12 günden fazla izin ve 7 günü geçen hakem hastane ve heyet raporu ile verilmeyen raporlarda, doğum izninde ve mehil müddetinde kesinti yapılması maddesi getirilmiştir. Bu şekilde hekimlerin kıdeme göre 20-30 gün olan yasal yıllık izin hakkını kullanarak dinlenmeleri ve ailelerine vakit ayırmaları engellenmektedir. Yabancı uyruklu kadrolar ve vakıf üniversitesi kadroları için herhangi bir düzenleme yapılmadığından bu meslektaşlarımızın mağduriyeti devam etmektedir. TUK yönetmeliğinin 17. maddesi ç bendinde yer alan ‘Eğitim sorumlusu kanaati’ için hazırlanmış olan, uzmanlık öğrencisi hakkında program yöneticisi kanaat formu, özellikle meslek ahlakı başlığı altındaki 5.maddesi olmak üzere subjektif değerlendirmeler içermektedir. Bu subjektif değerlendirmeler, diş hekimliği uzmanlık asistanlarına mobbingyapılma ihtimalini doğurmaktadır. Asistanlık eğitim sürecinde çok önemli olan bu kanaat notu, tek kişi değil bir kurul tarafından, suistimali engelleyecek somut verilerle ve adaletli şekilde değerlendirilerek verilmelidir.
TUK madde 11(4)’de uzmanlık öğrencisinin eğitimi dışında herhangi bir iş ile görevlendirilemeyeceği belirtilmiştir. Pratik uygulamada personel yetersizliği sebebiyle hemşire, sekreter, teknisyen, temizlik gibi personellerin yapması gereken işler, yönetici kanaat notu baskısı altındaki asistanlara yaptırılmasının önüne geçilmesi için ilgili makamlarca dis hekimliği asistan hekimlerinin görev tanımları eğitim odaklı olacak şekilde ve sınırları net şekilde belirlenerek yapılmalıdır.
Diş Hekimliğinde Performans Sistemi
Performans sistemi Diş hekimliği uzmanlık eğitiminde, eğitim kalitesine zarar verdiğinden kaldırılmalıdır. Doktora öğrencilerinin klinikteki yeri ile ilgili 08.02.2017 tarihli YÖK toplantısında ; 2547 sayılı Kanun’un 2880 sayılı Kanun’la değişik 43/b maddesi uyarınca, Üniversiteler Arası Kurul’un görüşü de dikkate alınarak ; “Tıpta Uzmanlık Eğitimi Sağlık Bakanlığı’nın yayınladığı Tıpta Uzmanlık Tüzüğü ve ilgili yönetmelik hükümlerine göre, Tıp Doktora eğitimi ise Sağlık Bilimleri Enstitüsü bünyesinde Yükseköğretim Kurulu Lisansüstü Eğitim-Öğretim Yönetmeliği hükümlerine göre yürütüldüğü, iki farklı eğitim türü olduğu, Tıpta Uzmanlık eğitiminin; sağlık hizmeti ağırlıklı bir eğitim olduğu ; doktora eğitiminin ise aynı alanın bir akademik eğitim türü olduğuna” karar verilmiştir. Diş hekimliğinin bir alanında uzmanlaşmayı hedefleyen bu iki ayrı programın, eğitim sürecindeki ve mezuniyet sonrasındaki sorunları, Sağlık Bakanlığı, YÖK ve meslek örgütleri tarafından, bu eğitim programlarının tekrar değerlendirilmeye alınması ihtiyacını doğurmaktadır.
Ağız ve Diş Sağlığında Gece Nöbeti
Gece nöbeti tutan Ağız, Diş ve çene Cerrahisi branşı asistanlarına nöbet ödemesi yapılmalıdır.
(BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)