Yeni yıl dünyada her toplumda farklı biçimlerde ve çeşitli ritüellerle kutlanıyor. Beşerler geçirdikleri seneyi uğurlarken yeni yıla yeni kararlar alarak, âlâ dileklerle giriyorlar. Kutlamalar ve geleneklerin farklı olduğu yeni yıl kutlamalarının ortak noktası ise renkli sofralar oluyor. Sağlıklı besinleri tercih ederek ve porsiyon denetimi yaparak yeni yıl akşamını sindirim sıkıntıları yaşamadan geçirmek mümkün olabiliyor. Dyt. Melis Gülbaş, yılbaşı gecesi sağlıklı beslenme hakkında bilgi verdi.
Kahvaltınızı düzgünce acıktığınız vakit yapın
Yeni yıla girerken sağlıklı bir beslenme rutini oluşturmak, yıl boyunca sağlıklı kalmak için değer taşımaktadır. Sağlıklı yemek alışkanlıkları edinmek kolay ipuçlarıyla daha da basitleşebilir.
Güne enerjik olmak ve tokluk mühletini uzatabilmek için kahvaltıdan evvel bir tatlı kaşığı Hindistan cevizi yağı ya da ghee (sadeyağ) ekli sade bir kahve yahut bitki çayı ile başlanabilir. Birinci öğün, güç düşüşü olmaksızın başlayacak en geç saatte başlamalıdır, bu insülin sentezini geç başlatacak ve beraberinde kan şekeri dalgalanmalarının önüne geçerek tokluk müddetinin uzamasına dayanak olacaktır. Protein, düzgün kalite yağlar, kompleks karbonhidratlar ve liflerden varlıklı besinleri içeren bir öğün tercih edilmelidir. Yumurta, zeytin, avokado, ceviz, fındık, badem, kabak çekirdeği üzere yağlı tohumlar, yeşillikler, tatlı patates, kırmızı pancar üzere kök sebzelerle renkli bir öğün hazırlanabilir. Besinleri kullanarak bir tabak, renkli bir omlet yahut bir salata kasesi hazırlanabilir.
Öğünler ortasında 4 saat boşluk bırakın
Gün devam ederken en az 2 litre su ve 2 fincan bitki çayı tüketilebilir. Orta açlıkları desteklemek için işlevsel yağlar; zeytinyağı, ghee (sadeyağ), Hindistan cevizi yağı, avokado yağı kullanılabilir. Açlık durumuna nazaran 2 – 3 öğün tercih etmek kafidir, tüketilen her bir besinin bir öğün olarak kabul edildiği unutmamalıdır. Sindirimi olumsuz etkilememek ismine öğünler asgarî 4 saat boşluklarla planlanmalıdır.
Çok fazla yiyerek midenizi zorlamayın
Akşam yemeğine kadar açlığı dengelemekte sorun yaşanıyorsa, orta öğün olarak mevsim zerzevatları ile hazırlanmış zeytinyağlı zerzevat yemeği ve renkli bir salata tüketilebilir. Akşam yemeğinde başlangıç olarak un, tahıl, baklagiller ve krema içermeyen bir zerzevat çorbası tüketilebilir. Çorba mide hacminin bir kısmını kaplayarak, içerdiği posa ile de doygunluk hissini destekleyecektir. Çorbadan sonra bir tabak hazırlanmalı ve sonrasında ekleme yapılmamalıdır. Tabak dört modüle bölünebilir; iki modüle zerzevat ve kök sebzeler, bir modül protein (balık, tavuk, hindi, kırmızı et) öbür kesim ise baklagiller ve tahıl kümeleri olarak kıymetlendirilebilir.
Tatlı ve kuruyemişleri denetimli tüketin
Besinlere her vakit ulaşılabileceği unutulmamalı ve mide çok zorlanmamalıdır. Akşama devam ederken, tatlılar ve kuruyemişlerin tüketiminde porsiyon denetimi sağlanmalıdır. Tatlı tercihleri sütlü tatlılardan yana olmalıdır. Yarım porsiyon tatlı, kestane, meyve ve bir avuç kuruyemiş kâfi olacaktır. Sindirimi rahatlatmak için kişniş, kimyon, rezene ile destekleyici bir bitki çayı hazırlanabilir. Yeni yılın birinci gününde yeniden tıpkı formda istikrarlı öğünler planlanmalıdır. Sindirim kanalını dinlendirmek için zerzevat çorbaları, yeşil zerzevat suları, bol su, bitki çayları kullanılabilir.
Besinlerle sağlıklı münasebet kurun
Besinlerle kurulan ilginin sağlıklı olması değerlidir. Besinler memnunluk kaynağı olabileceği üzere pişmanlığa da yol açabilmektedir. Yemek yerken kilo alma korkusu yüzünden duyulan kaygı ve korku parasempatik sistem aktivitesini olumsuz etkileyerek sindirim sisteminin işlevlerini bozabillir. Bu durum da besinlerin sindirim ve emiliminde sorunlara yol açabilmektedir. Sağlıklı besin tercihleri yapmak, sağlıklı protein kaynakları, âlâ kalite yağlar, kompleks karbonhidratlar, lif tarafından güçlü zerzevat ve meyveler tüketmek hem kilo denetimini hem de bağışıklığı destekleyerek sağlıklı kalmaya yardımcı olur. (BSHA)
Bilim ve Sıhhat Haber Ajansı